۱. پروتز ثابت

پروتز ثابت دندان به پروتزی گفته می شود که به دندان یا18 ایمپلنت متصل می شود. نحوه اتصال این نوع پروتز می تواند با چسبهای مخصوص این کار یا پیچ باشد. تنها دندانپزشک معالج می تواند این پروتز را از دهان خارج کند. پروتز ثابت میتواند از مواد مختلفی ساخته شود. در ادامه مواد ساخت آن را بیان میکنیم :

مواد سازنده پروتز ثابت

روکش یا بریج سرامیک متصل به فلز(PFM): در این نوع پروتز ابتدا فریم یا چارچوبی از فلزات مخصوص (تیتانیوم، پالادیوم و یا طلا) که به روکش یا بریج ثبات میدهند ساخته میشود سپس لایه ای از سرامیک دندانی برای بازسازی ظاهر و سطح جونده پروتز به این فریم متصل میشود.
مراحل درمان پروتز ثابت

1. دندانپزشک در مرحله آغازین آماده سازی اولیه را بر روی دندان بیمار انجام می دهد. پس از آن قالبگیری دندان انجام می شود و نتیجه برای لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می شود.
2. در لابراتوار قالب ها با استفاده از گچ دندانپزشکی ریخته میشود و ماکت دندان از جنس گچ ساخته می شود.
3. پس از آن روی این ماکت فریم فلزی ساخته می شود و سپس چند لایه سرامیک در حرارت بسیار بالا به فریم فلزی اتصال داده می شود. اگر به ویژگی های فردی به عنوان مثال رنگ دندان و سایز آن توجه بیشتری شود، میتوان پروتز دندان زیباتری ساخت که به دندان های واقعی بیمار نزدیکتر باشد.
4. روکش یا بریج دندان فاقد فلز این روکشها از دی اکسید زیرکونیوم (زیرکونیا) و یا سرامیک فشرده ساخته میشود، روش آماده سازی دندانها و قالبگیری و ارسال به لابراتوار مشابه روکش های فلز و سرامیک است ولی مراحل لابراتواری آنها با هم متفاوت است چرا که در این روش ماکتهای دندانی ابتدا توسط دوربینهای ٣ بعدی اسکن شده، سپس توسط کامپیوتر روکش مورد نظر طراحی میشود در مرحله بعد بلوک های زیرکونیومی مخصوص توسط دستگاههایی که بسیار شبیه دستگاههای تراشکاری دقیق صنعتی (معروف به دستگاههای CAD CAM) هستند تراشیده شده و تبدیل به روکش می شوند.
5. و پس از آن توسط متخصص روی لثه و در جای مناسب قرار میگریند.

سرامیک زیرکونیوم ماده اصلی تشکیل دهنده روکشها و بریجهاست که در چند سال گذشته توسعه بسیاری داده شده است. این ماده مزایای بسیاری نسبت به پروتز فلز و سرامیکی دارد:

• این مواد فلزی نیستند و حساسیت هایی که به خاطر نزدیکی فلز با بافتهای دندان بوجود می آید را به وجود نمی آورند.
• علاوه بر خواص گفته شده زیرکونیاها دربسیاری از جنبه ها بهتر از فلز عمل می کنند و پروتز ساخته شده از ان به طور کامل با فرم و رنگ دندان هماهنگی دارد.
• این مواد از نظر بیولوژیکی خنثی هستند و با محیط زیست سازگاری دارند . این مواد حرارت و برق را به سختی از خود عبور می دهند. (دندانهای پایه را از تحریکات شدید محافظت میکنند) علاوه بر این پلاک های دندانی روی سطح انها تجمع پیدا نمیکنند.
• زیرکونیاها در برابر نور نفوذ پذیرند و دارای خواص فتودینامیک عالی هستند، ( این خاصیت به طبیعی تر شدن ظاهر روکش کمک زیادی میکند ).
• با استفاده از این مواد خطر التهاب لثه یا خارج شدن لثه از حالت طبیعی وجود ندارد.
• خطر ابتلا به آلرژی و یا تغییر رنگ لثه ها در نزدیکی لبه های فلزی وجود ندارد.

نقطه ضعف این مواد گرانتر بودن نسبت به مواد مشابه خود است. علاوه بر پروتز دندان ،ایمپلنت های دندانی و قطعات مربوط به آن که به ایمپلنت متصل میشوند نیز از این مواد ساخته شده اند به نظر میرسد که استفاده از این مواد فصل جدیدی را در دندانپزشکی باز کرده است.


 
• روکش تک واحدی دندان (single dental crown)

پروتز ثابت دندان در بین عموم جامعه با عنوان روکش دندان مرسوم است
 
معمولا دندان زمانی نیاز به روکش دارد که به علتی ساختار دندان ضعیف شده و نیاز به حفاظت و حمایت با روکش دارد و یا بعضا دلایل زیبایی لزوم وجود روکش را منجر می شود.
 
گاهی به دلیل نقص عملکرد دندان (مشکلات فانکشنال)، روکش به کمک سیستم جویدن و مضغ فرد می آید.

 
• بریج دندان ( dental bridges)


 
 یکی دیگر از انواع پروتز دندان ثابت، بریجهای دندانی هستند . آنچه که بیشتر با عنوان پروتز ثابت دندان در بین جامعه مرسوم است همین نوع پروتز دندان است. این نوع پروتز دندان، در واقع زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که فرد یک یا تعداد بیشتری از دندانهای خود را از دست داده و در عین حال هنوز حداقل یک دندان در جلو و یک دندان در عقب دندان از دست رفته وجود دارد.
 
به این ترتیب با تراش دو دندان مجاور ناحیه خالی از دندان، یک پل (bridge ) بین دندانهای پایه زده می شود تا ناحیه خالی از دندان پر شده و دوباره توانایی جویدن و زیبایی به فرد باز گردد.